Spółka jawna zus to forma prawna działalności gospodarczej, w której dwóch lub więcej wspólników prowadzi firmę oraz odpowiada za jej zobowiązania całym swoim majątkiem osobistym. Jeśli zastanawiasz się, jak działa opodatkowanie i jakie składki ZUS należy opłacać w takiej spółce, przeczytaj uważnie ten artykuł. Wytłumaczymy, jakie są zasady rozliczania podatków i składek na ubezpieczenie społeczne w spółce jawnej, a także przedstawimy wady i zalety tej formy prawnej.
Kluczowe informacje:- Wspólnicy spółki jawnej są opodatkowani podatkiem dochodowym od osób fizycznych od swojej części zysku.
- Obowiązkowo odprowadzają również składki ZUS: emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne.
- Spółka jawna nie płaci podatku dochodowego, tylko wspólnicy są opodatkowani indywidualnie.
- Muszą prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów lub pełną księgowość.
- Wszyscy wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.
Definicja spółki jawnej i opodatkowanie dochodu
Spółka jawna to prosta forma prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej dwie osoby fizyczne. W przypadku spółki jawnej, wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Jest to istotna różnica w porównaniu np. do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jeśli chodzi o opodatkowanie dochodu w spółce jawnej, to podatek płacą indywidualnie wszyscy wspólnicy od swojej części zysku. Spółka jawna sama nie jest podatnikiem, więc nie rozlicza się z fiskusem jako odrębny podmiot.
Udziały w zyskach i stratach są dzielone między wspólników proporcjonalnie do ich wkładów do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Każdy ze wspólników musi rozliczać się indywidualnie z urzędem skarbowym i płacić podatek dochodowy od osób fizycznych według obowiązującej skali podatkowej.
Wspólnicy mogą skorzystać z ulg i odliczeń podatkowych tak samo jak inni podatnicy prowadzący działalność gospodarczą. Na przykład mogą rozliczać niektóre wydatki firmowe jako koszty uzyskania przychodów.
Składki ZUS dla wspólników spółki jawnej
Wspólnicy spółki jawnej mają obowiązek opłacania składek ZUS z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Są to składki emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawą wymiaru składek jest zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Wspólnicy spółki jawnej sami deklarują podstawę wymiaru składek na dany rok i w oparciu o nią odprowadzają miesięczne składki.
Istnieje możliwość dobrowolnego podwyższenia podstawy wymiaru składek. Jest to korzystne w perspektywie wyższych świadczeń emerytalnych i rentowych w przyszłości. Z drugiej strony oznacza to wyższe obciążenie miesięcznymi składkami w bieżącym roku.
Wysokość wszystkich składek ZUS dla wspólników spółki jawnej można obliczyć za pomocą kalkulatora ZUS dostępnego online. Ważne jest, aby terminowo wpłacać należne składki, gdyż zaległości mogą grozić karami.
- Składka emerytalna - 19,52% podstawy wymiaru
- Składka rentowa - 8% podstawy wymiaru
- Składka wypadkowa - 1,67% podstawy wymiaru (stawka dla większości firm)
- Składka zdrowotna - 9% podstawy wymiaru
Czytaj więcej: Jak anulować paragon na kasie? Korekta paragonu krok po kroku
Księgowość i rozliczanie podatku w spółce jawnej
Prowadzenie księgowości w spółce jawnej jest obowiązkowe. Wspólnicy mogą wybrać uproszczoną formę w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub pełną rachunkowość.
Podatkowa księga przychodów i rozchodów zazwyczaj wystarcza mniejszym firmom. Polega na ewidencjonowaniu wpływów i wydatków pieniężnych związanych z działalnością gospodarczą według określonych zasad.
Większe spółki jawne często decydują się na prowadzenie pełnej rachunkowości, ponieważ daje im to większą kontrolę nad finansami oraz precyzyjne dane o przychodach, kosztach i wynikach. Rachunkowość musi być wtedy prowadzona zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Niezależnie od wybranej formy księgowości, wspólnicy co roku muszą indywidualnie obliczać i rozliczać należny podatek dochodowy od przychodów ze spółki w swoich zeznaniach rocznych PIT. Jest to podatek od osób fizycznych, który dla dochodów z działalności gospodarczej wynosi 19% podstawy opodatkowania.
Zalety i wady prowadzenia działalności jako spółka jawna
Spółka jawna jest prostą formą współpracy dla osób, które chcą wspólnie prowadzić biznes. Ma jednak zarówno plusy, jak i minusy, które warto rozważyć:
Zalety:
- Łatwa i tania procedura założenia i rozwiązania spółki
- Brak minimalnego kapitału założycielskiego
- Każdy wspólnik ma realny wpływ na działalność spółki
- Zyski są opodatkowane tylko raz jako dochód wspólników
Wady:
- Nieograniczona odpowiedzialność majątkiem osobistym
- Zmiana wspólników oznacza konieczność rozwiązania spółki
- Wspólnicy muszą się porozumiewać w kluczowych sprawach
- Trudniej pozyskać zewnętrzne finansowanie niż w spółkach kapitałowych
Obowiązkowe ubezpieczenia ZUS w spółce jawnej
Wspólnicy spółki jawnej muszą obowiązkowo być objęci wszystkimi czterema ubezpieczeniami społecznymi w ZUS:
- Ubezpieczenie emerytalne - gwarantuje wypłatę emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego.
- Ubezpieczenie rentowe - zapewnia świadczenia w razie niezdolności do pracy z powodu choroby lub wypadku.
- Ubezpieczenie wypadkowe - chroni przed skutkami finansowymi nieszczęśliwych wypadków przy pracy.
- Ubezpieczenie zdrowotne - umożliwia bezpłatne korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ.
Podsumowanie
W spółce jawnej zasady opodatkowania są następujące: sama spółka nie płaci podatku dochodowego, lecz rozlicza się z fiskusem każdy ze wspólników indywidualnie od swojej części zysku. Wspólnicy są również obowiązani opłacać składki ZUS, które obejmują ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Wysokość składek zależy od zadeklarowanej podstawy wymiaru.
Jeśli chodzi o podatki spółki jawnej, jej wspólnicy muszą prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów lub pełną rachunkowość. Na tej podstawie co roku rozliczają należny podatek dochodowy od osób fizycznych według skali 19%. Spółka jawna jest prostą formą współpracy, ale niesie ryzyko nieograniczonej odpowiedzialności całym majątkiem osobistym wspólników.
